No poo voor beginners (deel 2): ontdek je haartype en wat het nodig heeft

Deze weken duik ik in de wereld van no poo, je haren wassen zonder shampoo. Dat spreekt me aan, maar blijkt ook nogal wat voeten in de aarde te hebben. Tijd om uit te zoeken wat voor haar je hebt en wat dat eigenlijk aan verzorging nodig heeft.

No poo kent veel meer opties dan alleen maar wassen met water. Als je begint te lezen over eieren, baksoda en appelmoes én een goede reden hebt om no poo eens te willen proberen, is de kans groot dat je meteen aan het experimenteren wil slaan – of bakken natuurlijk, want dit klinkt als appeltaart!

Maar ho, wacht, stop, voordat je een methode kiest is het verstandig om eerst te bepalen welk type haar je eigenlijk hebt en wat je haar het beste kan gebruiken. Niet elke methode is namelijk even geschikt voor iedereen, dus hiermee kun je jezelf wat ellende besparen.

Ontdek je haartype

Ik weet nog net welke kleur mijn haar heeft, maar van een haartype heb ik geen idee. Om dit uit te vogelen, kun je een aantal testjes doen. Ik doe ze meteen even zelf. Doe je mee?

Je haartype

Verschillende typen haren worden grofweg ingedeeld in 4 categorieën: steil, golvend, krullend en kroes. Binnen die categorieën wordt nog onderscheid gemaakt op basis van de dichtheid van de golf of krul. In plaats van dat ik ze allemaal superonduidelijk beschrijf en je nog niks weet, kun je beter even in dit overzicht spieken!

Over het algemeen is steil haar sneller vet en is kroeshaar juist het droogst. Dit heeft te maken met de mogelijkheid van je talg (huidolie) om zich te verspreiden over de lengte van je haar. Verschillende soorten haar vereisen daardoor ook verschillende behandelingen. Mijn haar valt meestal behoorlijk steil, maar omdat er stiekem wel wat golf onder zit en de uiteinden licht krullen, ga ik toch maar voor 2a.

Porositeit

De porositeit van je haar heeft te maken met in hoeverre je haarschubben open staan en daardoor ook met hoe goed het in staat is om water vast te houden. Haar dat normaal poreus is, neemt goed vocht op en vast, is elastisch en ziet er gezond en glanzend uit. Haar dat hoog poreus is neemt makkelijk vocht op, maar kan het niet goed vasthouden door wijder openstaande schubben en ziet er juist droog uit. De schubben van laag poreus haar liggen dichter op elkaar, waardoor water er als het ware op lijkt te blijven liggen.

Je haar wordt meer poreus door beschadigingen als gevolg van onder andere het gebruik van shampoos, blootstelling aan licht en hitte, bleken en weersomstandigheden. Naarmate je haar langer en dus ouder wordt, zullen die beschadigingen oplopen.

Eigenlijk kun je de porositeit alleen maar nauwkeurig vaststellen in een laboratorium, maar er zijn drie testjes die je ook makkelijk thuis kan uitvoeren.

Allereerst kun je een paar schone haren van je hoofd trekken. Leg deze op water dat op kamertemperatuur is voor een drijftestje. Zinken de haren snel, dan is je haar hoog poreus. Blijven ze drijven, dan is het laag poreus. De grap is dat je haar lichter is dan water en dus vrijwel altijd zal blijven drijven. Daarnaast zit er ook nog wat natuurlijk vet om je haar wat ook nog helpt bij het drijven evenals de grote oppervlaktespanning van het water zelf. Volledig volgens verwachting blijft mijn haar dus ook drijven en weet ik eigenlijk nog niks. Misschien is het dan tenminste niet zeer poreus.

Voor de tweede test moet je een plukje van je haar nemen en je vingers langs je haar omhoog laten glijden. Van punt tot wortel dus. Als het glad voelt, heb je laag poreus haar. Als het ruw en hobbelig voelt, heb je hoog poreus haar. Ik voel alleen kortere haren die er tussenuit piepen, maar het haar zelf voelt heel glad. Laag poreus dan misschien?

Voor de derde en laatste porositeitstest vernevel je een beetje water met een spuitfles over je haar. Blijft het liggen? Dan heb je laag poreus haar. Bij normaal poreus haar zal het water na enkele minuten intrekken en bij hoog poreus haar zal het water snel geabsorbeerd worden. Bij mij blijft de spray op mijn hoofd liggen.

Hier vind je daarnaast nog een zeer uitgebreide beschrijving van hoog, laag en normaal poreus haar. Laag poreus blijkt er met het gebruik van olie bijvoorbeeld snel vet uit te zien, terwijl hoog poreus haar snel pluizig is. Ha, dat heb ik allebei! Mijn haar wordt trouwens niet makkelijk nat en droogt behoorlijk langzaam, dus daarmee wordt hoog poreus nog iets onwaarschijnlijker. Het lijkt er dus op dat ik laag poreus haar heb.

Elasticiteit

Met behulp van de stretchtest krijg je niet alleen een idee van hoe gehydrateerd je haar is, maar ook van hoeveel proteïne (eiwitten) je haar bevat. Neem een paar haren, maak deze door en door nat en rek ze langzaam op. Als ze snel breken, heb je hydratatie nodig. Als je haar ongeveer 20% oprekt en dan breekt, heb je vocht én proteïne nodig. Als je haar nog iets verder uitrekt, niet afbreekt, maar ook niet terugveert in de oorspronkelijke staat, dan heb je extra proteïne nodig. Als je haar als een elastiekje oprekt en weer terugveert, heb je een goede balans van vocht en proteïne.

Nou, mijn haar rekt en veert lekker hoor! Vocht en proteïne zijn in balans zonder dat ik wist dat ik daar iets aan kon doen, laat staan hoe. Mazzelaar ben ik.

Proteïne en hydratatie

Om ons haar optimaal te verzorgen, zijn twee dingen belangrijk: proteïne en hydratatie. Niet voor niets dat die testjes daarmee te maken hadden. Je haar heeft soms meer van het ene of het andere nodig en moet in balans zijn. Bij te veel hydratatie wordt je haar slap, blijft het rekken en wordt het breekbaar, terwijl haar met te veel proteïne juist droog en broos wordt.

Bij normaal poreus en normaal elastisch haar zit het al goed met die balans. Je kan vrij eenvoudig overstappen naar een no poo-methode, maar let wel op dat je zuinig bent met behandelingen die veel proteïne of vocht inbrengen. Tenzij je een van beide soorten behandelingen al gebruikte om die balans te bereiken, natuurlijk.

Haar dat breekbaar en droog is, moet gehydrateerd worden. Was het niet te vaak en gebruik geen hete föhn of stijltang. Gebruik een conditioner of een haarmasker van olie. Verspreid talg van de wortels van je haar over de lengtes door dagelijks te borstelen. Bij hoog poreus haar kun je wat zwaardere oliën als kokosolie gebruiken, terwijl laag poreus haar meer baat heeft bij lichtere oliën zoals arganolie. Onder invloed van warmte – geen hitte! – zal laag poreus haar de schubben wat meer openen, waardoor de oliën en vocht beter opgenomen kunnen worden.

Haar dat niet erg breekbaar, maar ook niet elastisch is, heeft proteïne nodig. Hoog poreus haar kun je bijvoorbeeld voeden door te wassen met eieren of met een masker van yoghurt of avocado. Laag poreus haar heeft eerder een overschot aan proteïne en kun je dus beter niet extra voeden om te voorkomen dat je last krijgt van build-up – het achterblijven van producten op je haar. Deze build up kun je verder proberen te voorkomen door te spoelen met een azijnoplossing of ander zuur.

Haar dat erg breekbaar is, heeft vocht én proteïne nodig.

Oké, die haarkleur is nou net even niet belangrijk voor haarverzorging, maar inmiddels weet ik dat ik waarschijnlijk laag poreus en normaal elastisch haar heb. Mijn steile tot minimaal golvende haar zal van nature eerder vettig dan droog zijn. Aangezien ik op twee oliemaskertjes na nog nooit iets aan hydratatie of voeding heb gedaan, zal ik nu dus niet ineens hoeven beginnen met zulke behandelingen. Zeker die proteïnen zouden zelfs nog wel eens averechts kunnen werken in combinatie met laag poreus haar. Goed om te weten!

Wist jij al wat voor haar je had of heb je nog iets nieuws ontdekt? Houd goed in gedachten wat je haar nodig heeft als je straks echt aan de slag gaat. En check af en toe of deze behoeften veranderd zijn.

Lees meer over No poo voor beginners
Deel 1: Wat en waarom?
Deel 2: Ontdek je haartype en wat het nodig heeft
Deel 3: Beginnen met no poo
Deel 4: Soorten poo en no poo
Deel 5: No poo-wasmethoden
Deel 6: No poo-spoelingen, maskers, droogshampoo en styling
Deel 7: Onmisbare tips en tricks