Kaas is absoluut een van mijn grootste guilty pleasures en ik merk dat ik stiekem ook helemaal niet echt bereid ben om het op te geven of zelfs ook maar te minderen. Hoogste tijd dus om op zoek te gaan naar waardige vervangers. Dit keer maakte ik drie verschillende soorten veganistische kaassaus.
Kaassaus
Echte kaassaus eet ik niet vaak, maar er is vrijwel geen enkele ovenschotel die hier zonder een laag van gesmolten plakjes kaas de oven uit komt. Lekker zout, vet en krokant. Een smaak en structuur waar ik nooit genoeg van krijg, maar die ik moeilijk met iets anders kan vergelijken.
Vroeger kreeg wel eens een kaassausje over de bloemkool. Dat was dan een simpele roux van boter en bloem met melk en kaas erdoorheen. Niet zo krokant, maar wel nog steeds zout en vet en nu ook lekker romig. Eigenlijk vind ik dit het lekkerst met extreem veel kaas erin en kies ik in de praktijk vooral voor de alleen-maar-kaas-optie van hierboven.
Ik zocht drie verschillende recepten voor veganistische kaassaus in de hoop iets te vinden dat enigszins in de buurt komt van de ouderwetse kaassaus of gesmolten kaas. Het eerste recept is op basis van bloem, edelgistvlokken en plantaardige melk. Het tweede is op basis van aardappel, wortel, olie en plantaardige melk. En het derde is op basis van aardappel, courgette, water en edelgistvlokken.
Kaassaus van Vegetus op basis van edelgistvlokken
Van deze saus verwachte ik dat hij het meeste zou lijken op de klassieke kaassaus. Ik maakte het recept precies zoals beschreven op Vegetus maar dan zonder mosterdpoeder. Als verdunner gebruikte ik ongezoete sojamelk.
Ingrediënten
Voor de droge mix
1 kop bloem (240 ml, ongeveer 125 gram)
1 kop edelgistvlokken (240 ml, ongeveer 60 gram)
2 theelepels zout
1 theelepel uienpoeder
1 theelepel paprikapoeder
½ theelepel knoflookpoeder
½ theelepel mosterdpoeder (optioneel)
Voor de saus
½ kop poedermix
1 à 1 ½ kop water of ongezoete plantaardige melk
½ eetlepel olijfolie (optioneel, maar zeker aan te raden als je de saus met water maakt)
Bereiden
Alle ingrediënten voor de droge mix met elkaar vermengen. Als je dit in een goed afsluitbare pot stopt, kun je het enkele maanden bewaren.
Voor het bereiden van de saus verwarm je het water of plantaardige melk met de olie en poedermix, terwijl je goed blijft roeren.
Kaassaus van Hot for Food op basis van aardappel en wortel
Weer van die onhandige cups, maar het recept van deze Canadese Lauren schijnt nogal goed te zijn, dus dan rekenen we het maar even om. Kaassaus van aardappel? Dat moet ik proberen!
Hieronder het recept zoals op Hot for Food. Ik maakt het zonder de jalapeñoschijfjes en -sap. Als zetmeel gebruikte ik maizena.
Ingrediënten
1 kop geschilde aardappels in blokjes (ongeveer 2 aardappels of 140 gram)
½ kop geschilde wortel in blokjes (ongeveer 100 gram)
¼ kop zonnebloemolie (60 ml)
¼ kop ongezoete plantaardige melk (of water; 60 ml)
2 theelepels limoensap
1 eetlepel tomatenpuree
1 ½ theelepel arrowrootpoeder of zetmeel
1 theelepel knoflookpoeder
1 theelepel uienpoeder
1 eetlepel edelgistvlokken
1 theelepel zeezout
Bereiden
Wortel en aardappel ongeveer 10 minuten koken, afgieten en meteen in de blender doen bij alle overige ingrediënten.
Meteen serveren als het nog warm genoeg is of anders opwarmen en verder laten indikken in een pannetje.
Kaassaus van De Groene Meisjes op basis van aardappel en courgette
De laatste kaassaus viste ik uit een recept voor nachos van De Groene Meisjes. Deze is weer met aardappel, maar ook met courgette en sojasaus. Best wel raar, leek me, dus dat wilde ik met eigen smaakpapillen beleven!
Ingrediënten
70 gram geschilde courgette, in plakjes
120 gram geschilde aardappel, in stukken
4 eetlepels water
3 eetlepels edelgistvlokken
1/4 theelepel knoflookpoeder
1/4 theelepel uienpoeder
1/2 theelepel (gerookte) paprikapoeder
1 theelepel zoute sojasaus of tamari
sap van een halve kleine citroen
snufje zout
snuf rode chilivlokken
Bereiden
Plakjes courgette 15 minuten roosteren in een oven van 200 graden. Stukjes aardappel stomen. Samen met de andere ingrediënten in blender of keukenmachine doen totdat het glad is. Eventueel een beetje extra water toevoegen.
De test
De bereiding
De ingrediënten van alle drie de recepten zijn spotgoedkoop. De edelgistvlokken zijn wel wat duurder, maar met ongeveer een derde van de verpakking maak je meteen vier porties kaassaus. Als je niet tegen soja kunt, kun je bij de eerste twee recepten makkelijk kiezen voor een ander soort plantaardige melk.
Het eerste recept was lekker simpel om te maken. Omdat je meteen veel poedermix maakt, is het voor volgende keren zelfs nog makkelijker. Bij het bereiden van de saus kreeg ik de klontjes er alleen niet uit geroerd (zie eerste drie foto’s), dus heb ik de staafmixer er nog even op gezet (zie overige foto’s).
De andere twee recepten waren iets meer werk. Aardappels, wortels en courgette snijden valt opzich nog mee, maar het koken duurt even en voor het stomen had ik niet helemaal de juiste pannen. Ik vond het ook best wel zonde om de oven aan te zetten voor vijf plakjes courgette. Intussen had ik wel mooi de tijd om de andere ingrediënten alvast af te meten.
Voor de twee recepten met aardappels was een blender of keukenmachine nodig, maar met een staafmixer lukte het ook prima.
Het resultaat
Het eerste recept is wel oké. De structuur is heel goed en het sausje krijgt zelfs een beetje een korstje in de oven. Het smaakt vooral naar edelgistvlokken en is ook een beetje melk- en bloemachtig. Met kaas heeft het niet veel te maken, maar het heeft misschien wel wat weg van de kaasloze bechamelsaus. Hij kan wat mij betreft wel wat meer pit gebruiken. Daarvoor zou ik afhankelijk van de toepassing wat extra zout of bouillon, knoflookpoeder of misschien gewoon wat zwarte peper en nootmuskaat toevoegen. Over de chili smaakt de saus wel prima, maar het voegt niet echt veel toe.
Ik was het meest nieuwsgierig naar het recept met de aardappel en wortel. Het mixje van sojamelk, zonnebloemolie, tomatenpuree, limoensap en de andere smaakmakers zag er veelbelovend uit. De structuur werd meer als een puree, maar kon met een beetje extra water weer wat sauziger gemaakt worden. De smaak is best wel lekker, maar dat dit kaassaus genoemd wordt, zou wat mij betreft beboet mogen worden. Het is gewoon een lekker wortelaardappelpureetje. In de oven wordt het prakje alleen maar droog en hij combineert een beetje gek met de chili waar ik hem overheen gedrapeerd heb. Het restant van de saus is misschien beter af op een toastje.
Het recept met courgette en sojasaus vond ik eerder intrigerend dan dat ik er hoge verwachtingen van had, maar je weet nooit! Ondanks de aardappel is deze saus niet puree-achtig geworden. Ook deze saus krijgt een subtiel korstje in de oven. De smaak is heel bijzonder en ik weet niet goed wat ik ervan moet vinden. Wederom smaakt het totaal niet naar kaas. De combinatie van het zure en het zoute is niet vies, maar ik raak er meer van in verwarring dan dat ik kan beslissen of ik het nou wel of niet lekker vind. Op de chili valt de saus vreemd genoeg een beetje weg.
Het oordeel
Ondanks mijn gebrek aan enthousiasme over deze veganistische kaassauzen, vond ik het wel erg leuk om recepten uit te proberen met bijzonder combinaties van ingrediënten. Die had ik in ieder geval nooit zelf kunnen bedenken.
Ik had zulke mooie foto’s gezien van kaassaus met aardappel en wortel! Net een soort gesmolten cheddar. De smaak van deze drie sauzen kwamen daar helaas niet bepaald in de buurt. Het meest simpele recept met de edelgistvlokken vond ik misschien nog wel het meest geschikt als kaassaus, maar kan dus nog wel wat extra smaak gebruiken. Misschien probeer ik nog wel eens een combinatie van het eerste recept maar dan met aardappel in plaats van bloem en de smaakmakers van het tweede recept.
En sowieso heb ik de hoop nog niet opgegeven, want er staan voor binnenkort nog een aantal veganistische kaasjes meer op de planning! Wordt vervolgd…
Heb jij wel eens veganistische kaassaus gemaakt? Laat het vooral weten als je nog een beter recept weet!
Wauw wat een mooie foto’s Linda en wat tof dat je dit probeert! Ik zie inderdaad vaak recepten voor ‘kaassaus’ voorbij komen maar durf het zelf nooit zo goed aan. Ik hou zelf niet echt van pittige kaasjes, eerder jong belegen dus wie weet komt het recept van Vegetus in de buurt. Ik ga het eens proberen met jouw tips!
Thanks, Claire! Die van Vegetus zou ik dan inderdaad aanraden voor jou. Hoewel die met wortel ook best lekker is als je geen kaas verwacht 😉 Ben benieuwd wat jij er van vindt!
Haha helaas verwacht ik met een kaassaus wel écht kaas. Ik ga het dit weekend proberen dus ik hou je op de hoogte.
Toch jammer dat er uiteindelijk, na al die moeite, geen sausje tussen zat dat echt op kaas leek. Maar aan de andere kant moet je dat misschien ook niet verwachten… Kaas is namelijk best wel uniek. Welke saus vond je het lekkerst over je chili? Zonder het met kaas te vergelijken?
Haha ja, wel een beetje veel moeite voor niet zo’n fantastisch resultaat. Kaas is inderdaad heel uniek, dus een goede benadering lijkt me ook echt heel lastig te maken. Maar goed, mijn eerste prioriteit is eerder kaas dan veganistisch, waardoor voor mij de lat wel wat hoger ligt dan ‘een acceptabel sausje’. De saus met edelgist beviel me dan nog wel het best. Gelukkig maar, want daar heb ik nog wat droge mix van 😉
Ik ben benieuwd naar de volgende experimenten! Ik heb ook echt een enorme zwak voor kaas en vind het tot nu lastig om goede alternatieven te vinden, net als jij. Ik ben blij dat jij al die sausjes wilt uitproberen, dan hoef ik het niet meer te doen en vertrouw ik op jouw oordeel :D.
Slim van je hoor, want het is best wel wat werk! Ik hoop nu met al die experimentjes tenminste één (w)aardige kaasvervanger te vinden, dan kunnen we voortaan gewoon alleen die maken 😉 Ga je wel al een van de sausjes proberen?
Ik ben nu wel benieuwd naar die saus met edelgist, maar dat is zo duur helaas :(.
Ja, dat is niet echt goedkoop, maar met dat recept maak je er wel echt veel mee saus hoor. Misschien eerst met een mini-portie beginnen om te proeven?
Ik ga de saus van Vegetus zeker proberen! Die andere recepten lijken me ook wat te bewerkelijk voor een “kaassausje”.
En als tip, in webshops maar ook bij de tuinen/holland barrett zijn de edelgistvlokken veel goedkoper in vergelijking met bijv. ekoplaza!
Oh, goede tip! Dit kan misschien net iemand over de streep trekken om het toch te proberen. De Vegetus is inderdaad wel minder werk dan de rest. Laat je weten wat je er van vindt?