Duurzaam online: een groene webhost is niet altijd zo groen als het lijkt

Een website over duurzaamheid zou het liefst natuurlijk ook volledig duurzaam gehost moeten worden. Een ontransparant netwerk van webhosts, datacenters en energieleveranciers maakt het niet bepaald inzichtelijk voor de eindgebruiker. Ik ging op onderzoek uit, raakte in totale verwarring, maar vond ook een paar webhosts waar je met een gerust hart je groene website kunt hosten.

Wees gewaarschuwd. Dit is een lang verhaal over energie, datacenters, webhosts en wijs worden uit misleidende informatie. Scroll rustig door naar de conclusies als je alleen wil weten welke webhosts echt groen zijn!

Milieuimpact van digitale data

Toegegeven, toen ik begon met bloggen, hield ik me vooral bezig met de inhoud van artikelen, het leren kennen van WordPress en eindeloos stoeien met de layout. Mijn vriend had nog wel een servertje waar mijn website op kon. Prima.

Voor toen althans, want behalve dat de server af en toe blijkt te bezwijken onder de logge WordPress-software, heb ik intussen ook geleerd dat ongeveer 10% van het mondiale energieverbruik veroorzaakt wordt door alles wat digitaal is en dat is best wel veel! Daarom wil ik graag naar een webhost waarvan ik zeker weet dat deze écht groene stroom en geen sjoemelstroom gebruikt. Meer over sjoemelstroom en GvO’s lees je in Verruil je grijze of sjoemelstroom voor écht groene stroom.

Ongeveer de helft van die ‘digitale energie’ zit hem in de bouw en het gebruik van onze telefoons, laptops en andere apparatuur. Een vijfde wordt gebruikt door netwerken. Het overige deel – ongeveer een derde – is de datacenters waarmee wij kunnen surfen en mailen (16% van het verkeer), bestanden delen (8%) en vooral heel veel streamen (76%).


Twee afbeeldingen uit het Clicking Clean-rapport van Greenpeace. Links de energieverdeling van de verschillende onderdelen in de IT. Het aandeel van de datacenters is sterk toegenomen (29%; niet 21% – getallen zijn verwisseld) ten opzichte van 2012 (15%). Uit de figuur rechts blijkt dat vooral videostreaming voor veel data- en dus energieverbruik zorgt.

Impact van datacenters

Deze datacenters gebruiken momenteel 2 a 3% van alle energie op de wereld. Dit is ongeveer evenveel als alle luchtverkeer, zelfs meer dan het totale gebruik van het gehele Verenigd Koninkrijk en was in 1985 bovendien genoeg om de hele aarde mee te verlichten. En het zal de komende jaren flink toenemen. Misschien wel met een verdubbeling per vier jaar. Om het klimaat een beetje in bedwang te houden, zullen de datacenters snel moeten overschakelen op duurzame energie. Maar in hoeverre gebeurt dit al?

Hoe duurzaam een webhost is, ligt vooral aan de datacenters

Websites, e-mails, foto’s en filmpjes worden online gezet via een webhost. Mijn zoektocht naar een duurzame webhost begon bij The Green Web Foundation. Die zou laten zien welke hosts duurzaam zijn, maar waarop ze hun oordeel baseren blijft helaas onduidelijk en het lijkt er sterk op dat ze sjoemelstroom als ‘groen’ beoordelen. Daar neem ik natuurlijk geen genoegen mee.

Veel van de door The Green Web Foundation benoemde ‘groene’ webhost prijzen hun hosting ook als zodanig aan. Maar zij zijn zelf weer afhankelijk van – vaak meerdere – datacenters en weten vaak niet precies wat voor stroom er daar gebruikt wordt. Uiteindelijk bepalen juist die datacenters en hun energieleveranciers voor het grootste deel hoe duurzaam een webhost is. Ongeacht of het kantoor van zo’n webhost – wat wel heel tof is natuurlijk – op stroom van Greenchoice draait.

Hoe duurzaam zijn de datacenters?

In Nederland zijn er minstens 28 bedrijven die datacenters aanbieden. Om echt duurzaam te zijn, moet een datacenter in de eerste plaats zo zuinig mogelijk zijn. Zuinig energieverbruik is voor de beheerders van de datacenters zelf ook van belang vanwege de lagere kosten. Het is dan ook niet lastig om voor vrijwel al die datacenters hun lage Power Efficiency Usage- (PUE) scores te vinden, hoewel dit ook weer niet alles schijnt te zeggen over de daadwerkelijke efficiëntie.

Daarnaast moet de overige energie van volledig hernieuwbare bron zijn. In een rapport van Hivos uit 2015 blijkt dat er op dat moment slechts vier datacenter-beheerders minstens 70% écht groene stroom gebruikten. De andere bedrijven gebruikten gecompenseerde fossiele energie (sjoemelstroom), grijze stroom of lieten überhaupt niets los over hun energiebeleid.

Omdat een aantal ‘groene’ webhosts aangesloten is bij zulke schijnbaar niet-zo-schone datacenters, probeer ik voor een aantal veelgenoemde datacenters te achterhalen of ze zich sinds 2015 verbeterd hebben.


Resultaten van het Hivos-onderzoek uit 2015.

Groene datacenters

Net zoals in het rapport van Hivos blijken KPN, Eurofiber en Alticom nog steeds volledig op groene stroom te draaien. Van de voormalig twijfelachtige of ‘slechte’ datacenters is The Datacenter Group sinds juni 2016 overgestapt op 100% Nederlandse windenergie. Bit en Dataplace kwamen niet voor in het Hivos-rapport, maar ook hun datacenters draaien op 100% Nederlandse windenergie. Dat is een mooie vooruitgang!

Gedeeltelijk groene datacenters

Atos geeft zelf aan dat 88% van hun energie groen is, waarmee ze volgens Hivos tot de duurzamere datacenters behoren. Voor het deel niet-groene stroom compenseren ze, zijn daar transparant over en scoren hiermee stukken beter dan ‘vieze’ datacenters. Niet helemáál groen, maar ook zeker niet slecht.

EvoSwitch schrijft op hun website dat ze 100% renewable energy gebruiken, maar ik kan niet uitsluiten dat het geen sjoemelstroom is. Zelf reageren ze niet, maar in het Hivos-rapport staat dat de klant – zoals een webhost – in 2015 zelf het energieproduct kon kiezen, hoewel ze eerder nog uitsluitend écht groene stroom gebruikten. Greenhost is zo’n klant en bevestigt dit. Voorheen konden ze nog kiezen voor 100% Nederlandse windenergie, maar tot hun spijt biedt EvoSwitch deze keuze niet meer en wordt slechts 5% windenergie nu aangevuld met 95% ‘waterkrachtenergie’. Sjoemelstroom dus! EvoSwitch doet helaas dus steeds een stapje terug in plaats van vooruit en dat is wel heel erg jammer. [Update: goed nieuws! Naar aanleiding van mijn kritische vragen is Greenhost nog eens naar EvoSwitch gestapt. Ze hebben kunnen afdwingen dat hun energieverbruik nu van Nederlandse windenergie komt. Bovendien zou EvoSwitch (imiddels overgenomen door Iron Mountain) vanaf 2020 volledig op Europese windenergie gaan draaien. Herinneren jullie mij er aan dat ik dat tegen die tijd even navraag?]

In tegenstelling tot de meeste datacenters wil Previder wel direct inzicht geven in hun energievoorziening. Helaas is dit ‘met name waterkrachtstroom en een klein deel Nederlandse windenergie’. Dat klinkt precies zoals de energiemix van EvoSwitch.[Update: nog meer goed nieuws! Sinds 2017 maakt Previder uitsluitend gebruik van zonne- en windenergie zonder tussenkomst van de beruchte GvO’s. Hiermee wordt Previder per direct gepromoveerd naar de volledig groene datacenters.]

Twijfelachtige datacenters

Het lijkt erop dat Equinix in Europa een aantal datacenters heeft dat op groene stroom draait, maar het is niet duidelijk of hier sjoemelstroom tussen zit. Op mijn vragen hierover komt geen reactie. Over het datacenter in Amsterdam weet webhost LeaseWeb dat het beschikt over een milieucertificaat: ISO 14001. Deze lijkt alleen geen voorwaarden te stellen aan het soort energie, maar als iemand weet hoe je zo’n certificaat moet lezen, dan hoor ik het graag. Wat wel duidelijk is, is dat Equinix buiten Europa veel energie gebruikt op basis van kolen, gas en kernfusie. Het is dan ook de vraag of je naast de kans op sjoemelstroom ook nog indirect wil bijdragen aan een bedrijf dat niet overal even goed presteert.

Datacenters op grijze of sjoemelstroom

Global Switch schrijft over mooie, groene ambities op hun website, maar geeft geen enkele concrete informatie over hoe groen ze daadwerkelijk zijn. Dat doen ze overigens ook niet in antwoord op mijn e-mails. Via hun klant YourHosting blijkt dat ze GvO’s hebben gekocht van Europese waterkrachtcentrales. Sjoemelstroom dus. Hetzelfde geldt voor Interxion.

Telecity Group is intussen overgenomen door Equinix én door Digital Realty. Ook euNetworks stuurt me voor haar datacenters door naar Digital Realty. Digital Realty presenteert trots hun groene ambities, maar leunt intussen nog hevig op kolen, gas en kernenergie. Wel eerlijk, maar toch, nee, bedankt. Webhosts die de naam van Telecity Group nog gebruiken, zouden via Equinix eventueel alsnog oké kunnen zijn, maar veel ondoorzichtiger kun je het niet krijgen.

TCN gebruikt certificaten om hun stroom te vergroenen, 100% sjoemelstroom dus.

Samengevat

100% groene stroom: KPN, Eurofiber, Alticom, The Datacenter Group, Bit, Dataplace, Previder
88% groene stroom + 12% sjoemelstroom: Atos
5% groene stroom + 95% sjoemelstroom: EvoSwitch [in 2019 wel groen?]
100% sjoemelstroom?: Equinix
100% sjoemelstroom: Global Switch, Interxion, TCN
Sjoemelstroom of grijze stroom?: Telecity Group, Digital Realty

Duurzame webhosts?

Volgens The Green Web Foundation telt alleen Nederland al 245 groene webhosts. Drie daarvan zijn tevens partner van The Green Web Foundation: Tilaa, True hosting en Denit hosting. Naast deze drie partners bekijk ik een aantal andere andere populaire ‘groene’ webhosts.

In plaats van te vertrouwen op de mooie praatjes op de websites van de webhosts, lijkt het me beter om te achterhalen van welke datacenters ze gebruik maken, zodat we met de (enigszins beperkte) kennis die we nu over die datacenters hebben zelf kunnen oordelen.

Webhosts die volgens The Green Web Foundation niet groen zijn, heb ik niet gecheckt, maar de kans lijkt me erg klein dat ze toch groen zijn. Voorbeelden van zulke webhosts zijn Versio, WordPress, Hostnet, SoHosted, Hosting2GO, Domeinwinkel en HostingNet.

Denit hosting

Denit hosting maakt gebruik van een datacenter van KPN dat op stroom van het windmolenpark Amalia draait. Daarnaast noemen ze ook euNetworks en Global Switch. Denit hosting geeft zelf aan dat deze laatste twee datacenters worden gebruikt voor twin hosting. Standaard webhosting gaat alleen via het datacenter van KPN en is daarmee helemaal groen!

Byte, XS4ALL en KPN

Bij Byte bevestigen ze dat hun leverancier XS4ALL gebruik maakt van het schone KPN-datacenter. Hoera, weer een groene! Omdat je blijkbaar ook via XS4ALL en KPN zelf kunt hosten, zijn dit uiteraard dan ook groene opties.

Alleen als je webwinkels wil hosten via Byte – iets met Hypernode en Magento – ben je wel aangewezen op de twijfelachtige Equinix en Telecity Group datacenters.

TransIP

TransIP maakt gebruik van The Datacenter Group en draait daardoor eveneens op 100% Nederlandse windenergie.

sLaunch

sLaunch schrijft kort en bondig ‘groene hosting’ op hun website en dat blijkt niet eens onzin te zijn, want ze hosten via Dataplace dat sinds begin 2017 haar stroomvoorziening volledig uit Nederlandse windenergie haalt. Je ziet de groene webhosts bijna ter plekke geboren worden!

iXL

Hoewel iXL zelf nog over waterkrachtstroom schrijft, maken ze gebruik van een datacenter van Bit dat op windenergie zou draaien. Laten we hopen dat de informatie van iXL inmiddels verouderd is in plaats van dat Bit loopt te frauderen, want dan is ook deze webhost gewoon hartstikke groen.

Strato AG

Strato AG is een Duits bedrijf en heeft daar twee eigen datacenters die op waterkrachtstroom draaien. Omdat ook in Duitsland flink in GvO’s gehandeld wordt, heb ik een werknemer nodig om me te overtuigen dat dit wel echt groen is. Deze vertelt me dat de stroom voor 100% van de waterkrachtcentrales van NaturEnergie AG in de Zuid-Duitse Hoogrijn komt en dus geen verhandelde sjoemelstroom is. Ook hosting via de Nederlandse tak van Strato AG verloopt via de Duitse datacenters en is dus helemaal groen.

Greenhost

Bonuspunten voor Greenhost! Nou ja, qua hulpvaardigheid en transparantie dan. Ze reageren in no time op e-mails, zijn geïnteresseerd in het Hivos-rapport, zijn goed op de hoogte van de niet-zo-groene energievoorziening van EvoSwitch en doen daar zelfs nog verdere navraag, zodat ik via Greenhost alsnog antwoord kon krijgen op al mijn lastige vragen over het datacenter. In plaats van vol in de verdediging te schieten, onverschillig te zijn of de boel te besodemieteren, zijn ze eerlijk en staan ze open voor nieuwe informatie.

Qua energievoorziening zitten ze helaas een stuk minder goed, maar ik geloof oprecht dat niemand daar harder van baalt dan zij zelf. Greenhost geeft aan dat EvoSwitch nog verreweg de zuinigste was en ze voor 100% windenergie konden kiezen toen ze daar begonnen met hosten. Ze zijn ervan op de hoogte dat die energie nu grotendeels met GvO’s gecompenseerd is en hebben daar ook al tevergeefs tegen geprotesteerd. De reden dat ze tot nu toe bij EvoSwitch zijn gebleven, is omdat ze daar voldoen aan de technische vereisten en omdat ze daar die grote energie-efficiëntie, betrouwbaarheid en een goede werkrelatie kunnen leveren. Bovendien zou een verhuizing hoge kosten met zich meebrengen. Klinkt allemaal wel begrijpelijk, maar daar wordt het helaas niet echt groener van.

Hopelijk krijgen ze EvoSwitch nog zo ver om terug te gaan naar écht groene stroom, want met zo’n charmante klantenservice zou ik ze heel graag willen bevelen. [Update: nou dat is gelukt hoor! Zie update over EvoSwitch hierboven. Niet alleen Greenhost zelf is hierdoor nu groen, ze hebben zelfs een positieve invloed op het gehele datacenter. Dit soort bedrijven gaan onze wereld redden!]

LeaseWeb

LeaseWeb zit net als Greenhost bij EvoSwitch en is dus ook aangewezen op deels groene stroom en deels sjoemelstroom. Zelf zijn ze wel overtuigd dat het goed zit. Mijn vragen over welke stroom er gebruikt wordt, worden afgescheept met het noemen van dat milieucertificaat waar, voor zover ik het begrijp, niets in staat over groene stroom. Niet meer of minder groen dan Greenhost dus, maar qua service en instelling zou ik het wel weten. [Update: als EvoSwitch dankzij Greenhost inderdaad volledig overschakelt op groene stroom in 2019, zou LeaseWeb hiermee ook groen worden.]

Tilaa

Tilaa maakt gebruik van twee datacenters. Namen noemen ze niet publiekelijk, maar wel per e-mail. Daarvan draait er één op 100% windenergie. De ander – ik noem geen namen, you do the math – blijkt inmiddels voor 95% op sjoemelstroom te draaien. Tilaa laat wel nog een certificaat voor windenergie zien (voor 2015 en zonder vermelding van het aantal kWh), maar dat lijkt dus alleen op de overige 5% van toepassing.

Daarnaast gingen ze bij Tilaa de mist in door medewerkers vragen te laten antwoorden die ze niet konden beantwoorden, deze zelf aannames gingen doen, niets van sjoemelstroom wisten en het tenslotte afdeden als iets dat niet echt hun zaak is als webhost. En dat terwijl ze zich wel presenteren als groene host. Dat ze beide datacenters ongeveer evenveel zeggen te gebruiken, klonk ook als een gok. Uiteindelijk was er toch iemand die me beter van dienst kon zijn, maar ze zijn nog wel in de veronderstelling dat ze volledig groen zijn. Heel jammer, want ze staan al met één been in een écht groen datacenter! [Update: ook voor Tilaa geldt dat het vanaf 2019 mogelijk geheel groen gehost zal worden, dankzij de inzet van Greenhost en het datacenter dat niet genoemd mag worden.]

Vevida

Vevida maakt gebruik van de datacenters van KPN en van TCN. Jammer genoeg gebruiken ze het datacenter van KPN alleen als backup en wordt de webhosting standaard volledig gevoed door de sjoemelstroom van TCN.

Antagonist

Antagonist maakt gebruik van Previder en is daarmee waarschijnlijk ongeveer net zo ‘groen’ als Greenhost en Leaseweb. [Update: inmiddels is Previder en daarmee ook Antagonist volledig groen!]

YourHosting

YourHosting zit zowel bij Equinix als bij Global Switch. Equinix is het ultieme twijfelgeval, maar Global Switch is een no go en daarmee wat mij betreft YourHosting dan ook. Ze gingen overigens wel serieus in op mijn vragen en opmerkingen, dus misschien dat ze binnenkort zelf wel stappen gaan ondernemen.

True hosting

True hosting zegt gebruik te maken van datacenters van euNetworks en Telecity Group. Alarmbellen. Digital Realty met kolen en gas? Een vriendelijke medewerker vertelt dat ze ‘waar mogelijk’ 100% groene stroom gebruiken, maar zegt ook dat ze geen garantie geven. Hij geeft uitgebreid informatie over energie-efficiëntie en koeling, biedt netjes hulp aan bij het zoeken naar een product, maar beweert ook dat helemaal duurzame datacenters niet mogelijk zijn. Bij een stroomstoring zijn datacenters namelijk aangewezen op generators op diesel.

Dat laatste is ongetwijfeld zo, maar dat neemt natuurlijk niet weg dat je voor de dagelijkse stroomvoorziening nog steeds zoveel mogelijk duurzame energie zou moeten gebruiken. Het zou dus kunnen dat ze dat wel doen, maar echt overtuigd ben ik niet.

Mijndomein

Mijndomein zegt dat ze ‘trotse eigenaar zijn van gehuurde ruimtes in Noord Holland’, maar wil niet zeggen over welk datacenter het gaat. Om me ‘gerust’ stellen, kunnen ze me “gelukkig vertellen dat we zeer groen zijn, en dat we zelfs vaak de auto laten staan. Om het nog leuker te maken, hebben we een artikel over onze Co2 uitstoot en dergelijke”. Dat niet erg indrukwekkende artikel is inmiddels offline en nu staat er een leuk verhaal over hoe ze hun uitstoot compenseren. Er is niets waaruit blijkt dat de gebruikte datacenters ook maar enigszins duurzaam zijn. Leuk geprobeerd, maar daar trappen we dus niet in.

Argeweb

Ondanks dat Argeweb is overgenomen door KPN is dit koning sjoemelstroom. Het datacenter van Interxion gebruikt EcoPower waarvan Eneco zelf al toegeeft dat je hiermee het klimaat niet helpt. Het datacenter van Global Switch behoeft inmiddels geen verdere toelichting meer.

Andere webhosts

Ik kan geen honderden webhosts checken, maar je hebt inmiddels begrepen hoe je voor jouw host kan achterhalen of deze groen is. Let op dat er vaak meerdere datacenters genoemd worden en er dan mooie verhalen volgen die alleen betrekking hebben op één daarvan. Vraag gerust op welk datacenter jouw website gehost wordt en oordeel vervolgens zelf.

Het valt me trouwens op dat de meeste groene webhosts massaal de datacenters van KPN en The Datacenter Group gebruiken. Alticom en Eurofiber kwam ik niet tegen. Misschien worden deze datacenters niet eens voor hosting gebruikt. Het op 100% Nederlandse windenergie draaiende datacenter van Google in Eemshaven wordt ook niet gebruikt voor webhosting.

Samengevat

100% groene stroom: Byte, KPN, XS4ALL, Denit hosting, TransIP, sLaunch, iXL, Strato AG, Greenhost, Antagonist
~50% groene stroom + ~50% sjoemelstroom: Tilaa
5% groene stroom + 95% sjoemelstroom: LeaseWeb
100% sjoemelstroom?: YourHosting, True hosting
100% sjoemelstroom: Argeweb, Vevida

Conclusies

De sterkste conclusie die ik durf te trekken is dat het voor veel webhosts verdomd lastig is om zeker te weten of ze écht duurzaam zijn. Vooral de datacenters zijn vaak compleet ondoorzichtig over hun energievoorziening. Gelukkig zijn de meeste webhosts een stuk behulpzamer en ben ik wel íets wijzer geworden.

Waarschijnlijk is hosting via Denit hosting, Byte, KPN, XS4ALL, TransIP, iXL, sLaunch, Greenhost, Antagonist en Strato AG zo duurzaam als je het momenteel krijgen kan. Daarna volgt de ‘halfgroene’ hosting van Tilaa en dan de klein-beetje-groen-vooral-sjoemel-hosting van LeaseWeb. True hosting, YourHosting en Mijndomein zijn mogelijk toch nog groen, maar bij gebrek aan bewijs ga ik nog even uit van niet. Argeweb en Vevida zijn zeker niet groen.

In de toekomst zullen de datacenters en webhosts ongetwijfeld steeds groener worden of misschien een keer weer een stapje terug doen, maar vooralsnog zit er over het algemeen een redelijke verbetering in. Er zijn in ieder geval best wat groene datacenters bijgekomen. Als de datacenters van met name EvoSwitch, Equinix en Global Switch tóch (helemaal) groen blijken te zijn of zullen worden, dan komt er meteen een hoop meer keuze in duurzame webhosts. [Update: EvoSwitch belooft vanaf 2019 alleen nog groene stroom te gaan gebruiken, dus dat is een hoopvolle ontwikkeling.]

Groene stroom is helaas nog niet vanzelfsprekend in webhostingland, maar er is in ieder geval wel al een aardig (groeiend) aantal webhosts te vinden dat écht groen lijkt te zijn. Nu alleen nog op zoek naar eentje met de juiste kwaliteiten en service. Dat zou niet zo ingewikkeld moeten zijn, toch? [Update: inmiddels ben ik bijna twee jaar tevreden klant van TransIP. Het mag duidelijk zijn dat ik op basis van communicatie en groene gedrevenheid ook best Greenhost zou durven aanraden.]