Gelezen: Hoe gaan we dit uitleggen van Jelmer Mommers

Vers van de pers! Hoe gaan we dit uitleggen is het eerste boek van klimaatcorrespondent Jelmer Mommers. Hierin schrijft hij over de onheil die boven ons hoofd hangt als we vasthouden aan de fossiele industrie, maar gelukkig ook over positieve toekomstbeelden waar we zelf op af kunnen sturen.

Van De Correspondent ontving ik een boek en mag ik er twee weggeven.
Deze review schreef ik op eigen initiatief en volledig naar eigen inzicht.

Eigenlijk best lullig om een boek waar maanden hard aan gewerkt is in een namiddag en een halve ochtend in een keer op te schrokken. “Ik heb je nog nooit zo enthousiast een boek zien lezen”, zei mijn vriend en dat zou zomaar eens waar kunnen zijn. Ik ben niet zo’n boekenlezer. Meestal lees ik vooral de krant en andere artikelen. Als er al een boek aan te pas komt, is het negen van de tien keer non-fictie.

Maar dit boek past als geen ander in dat straatje. Al jaren lees ik met plezier artikelen van De Correspondent en volg ik met name Jelmer Mommers op de voet. Hij schrijft niet alleen over mijn favoriete onderwerpen klimaat en energie, maar doet dat ook nog eens zeer goed en op een inspirerende manier. Ik tipte zijn werk niet voor niets al eerder in een overzicht van de betere groene journalistiek.

Toen Jelmer aankondigde verlof op te nemen om aan een boek te werken, wist ik: hier gaat iets moois gemaakt worden. En nu is het zover. Het eerste boek van Jelmer Mommers is een feit en heet Hoe gaan we dit uitleggen


Hoe gaat we dit uitleggen

Godzijdank waarschuwt Jelmer aan het begin van het boek hoe het opgebouwd is, want het begin is eigenlijk om te janken. In een veel te helder verhaal maakt hij duidelijk hoe we van jager-verzamelaar via de landbouwrevolutie en de industriële revolutie zijn belandt in onze fossiele wereld, hoe dit effect heeft op onze atmosfeer en tot welke catastrofale gevolgen klimaatverandering kan leiden als we de huidige koers blijven volgen. Aan de geraadpleegde bronnen is te merken dat het verhaal rust op een grondige voorbereiding.

Het eerste deel geeft genoeg reden tot wanhoop en daar doet Jelmer nog een schepje bovenop. In het tweede deel schetst hij namelijk een mogelijk toekomstscenario waarin hij uiteenzet hoe reëel de kans is dat de wereld een grote puinhoop vol ongelijkheid, lijden en spanningen kan worden als we ervoor kiezen om op zelfde voet voort blijven zetten. Zelfs de zeer kleine elite die in zekere luxe kan voortleven, zal moeten inleveren op vrijheid in een onveiligere wereld.

Daarna – eindelijk! – volgt een veel positiever scenario dat eveneens opvallend haalbaar blijkt te zijn als we massaal het belang in zien van een geheel andere, groene koers en we daar volledig op inzetten. In het laatste deel legt Jelmer uit dat een tussenweg waarschijnlijk het meest reëel is in een samenleving met tegengestelde, maar ook dat uiteindelijk iedereen beter af zal zijn in een wereld die meer leunt naar het tweede scenario. Meer gelijkheid, schonere lucht, minder onvrede en zelfs een betere economie. Niets doen zal veel hogere kosten met zich meebrengen dan wanneer we nu duurzame investeringen doen.

Nu al zijn er bewegingen op gang die daadwerkelijk verschil maken In de rechtszaal, in de financiële sector en de klassieke activisten die fossiele infrastructuren platleggen met burgerlijke ongehoorzaamheid. Iedereen kan hier op een of andere manier bij aanhaken via politieke invloed tijdens verkiezingen en demonstraties, door invloed uit te oefenen in je eigen omgeving en zelf je geld te geven aan een groene energieleverancier en bank en bewust te kiezen wat je consumeert en hoe je reist. En als je al even hier meeleest zul je geloven dat ik me volledig aansluit bij het idee dat we geen druppel op de gloeiende plaat zijn, maar onze rimpels samen een machtige beweging kunnen vormen. Hoera!

Wat ik ervan vond

Volledig bevoordeeld begon ik aan het boek dat niet anders dan fantastisch kon zijn. Hoewel ik ook een beetje vreesde weinig nieuws te horen als trouwe volger van zijn eerdere werk. Het begin van het boek is een heldere uiteenzetting van de klimaatwetenschap en tot mijn plezier aangevuld met geschiedenis en zelfs wat filosofie. Gezien de koers van Jelmer zijn recentere artikelen op De Correspondent richting een positieve toekomstvisie, had ik gehoopt dat zijn boek ook verder die richting in zou gaan en dat stelde niet teleur.

Een van de fijnste dingen aan het boek vind ik dat Jelmer geen suffe journalist is die alles zogenaamd heel onpartijdig beschrijft en je zelf maar moet weten wat je met de droge feiten aan moet. Hij zet zichzelf neer als onderdeel van de wereld die zowel onderdeel van het probleem is als mogelijke deelnemer aan de oplossingen. Een deelnemer met een mening. Hij ritst de ene na de andere stelling aan elkaar en schept daarmee orde in een chaos van ideeën die ik veelal ook al ergens in mijn hoofd had slingeren. Gelukkig lukt het me om af en toe nog ergens mijn vraagtekens bij te zetten, anders zou je denken dat de beste man mij compleet gebrainwashed heeft met al die enge, groene complottheorieën.

Heel treffend vind ik de beschrijving van de mensen die toekijken naar een potje voetbal en hoofdschuddend concluderen dat het niet goed gaat. In dit geval zou niemand toeschouwer mogen zijn, want klimaatverandering gaat ons vroeg of laat allemaal aan, we zijn allen onderdeel van hetzelfde systeem, van dezelfde planeet. Ik kom dagelijks mensen tegen die te pas en te onpas ‘ja, maar’ gebruiken om vooral niets te hoeven veranderen. Maar wat stel je dan voor, vraag ik me dan af. Mensen die denken dat het hun tijd wel zal duren, zijn in feite goedkeurders van de status quo, terwijl we toch echt alles op alles zullen moeten zetten om een groene wending teweeg te brengen. Niets doen is geen optie meer. Dit is zo’n belangrijke boodschap waar ik het liefst iedereen mee wakker wil schudden.

Ik hoop van harte dat dit verhaal een voorzet is op meer van zulke positieve toekomstscenario’s. Hierover kunnen we dan met elkaar in gesprek, scherpen we elkaars ideeën aan en richten we ons vooral op vooruitgang in plaats van het eeuwige getreuzel, afhankelijkheid van de fossiele industrie en gezeur over kosten die in het niet zullen vallen bij alle vele financiële en maatschappelijke voordelen die we kunnen behalen.

Dat het allemaal nog erger blijkt met het klimaat verbaast me al niet meer, maar ook ik dacht eigenlijk dat duurzame energie de fossiele energie vanzelf wel zou verdringen. Ondanks alle tegenslagen die je in het boek om je oren geslagen krijgt, geeft het me vooral moed en vertrouwen dat het zin heeft wat ik zelf doe, thuis, in mijn omgeving en hier met jullie. Het slechte nieuws is dat we aan de bak moeten, maar het goede nieuws is dat we daadwerkelijk kunnen kiezen voor een betere toekomst en er reële kansen zijn om dit te verwezenlijken.

Uiteindelijk is het boek waarschijnlijk nuttiger voor mensen die wel weten dat er iets moet gebeuren, maar nog het idee hebben dat het allemaal niet zoveel heeft om zelf actie te ondernemen. Dit zijn misschien weer niet de mensen die dit boek uit zichzelf zullen kopen, dus ik ben blij dat ik twee exemplaren mag weggeven aan geïnteresseerden.

Winactie is gesloten. De winnaars zijn inmiddels bekend en hebben een e-mail ontvangen.

Niet gewonnen of geen geduld? Je bestelt het boek hier. Uit en enthousiast? Geef door, leen uit, vertel erover. Dat maak je meteen een nieuwe rimpel als onderdeel van die machtige beweging.

Dit denken jullie ervan

  1. Heb t boek meteen gereserveerd bij de bieb!! Als ik t snel uit heb (jouw ervaring volgend wel!), geef ik t door aan gelijkgestemden die nog stappen kunnen en willen maken richting een groenere wereld!! Dank voor review Linda!

  2. Ik zou dit boek heel graag winnen! Dan zou ik het eerst zelf lezen en daarna vooral veel uitlenen aan anderen. Ik ben de afgelopen tijd steeds meer gemotiveerd om me wat activistischer op te stellen (voelt ook goed om mijn klimaatfrustratie ergens kwijt te kunnen) en dan is het fijn om ook het verhaal goed te kunnen overbrengen of gewoon iemand een boekje in de handen te drukken 🙂 Hoe dan ook, bedankt voor de review!

  3. Lijkt me prima leesvoer voor tijdens onze treinvakantie die nu alras nadert. Ik wil hem ook graag winnen!

  4. Heel benieuwd naar!
    Tja dat is zo lastig he.
    Heb het boek De Verborgen Impact ook al wel cadeau gedaan aan mensen. Maar ligt toch gevoelig. De echte struisvogels lezen het toch niet. Of het komt heel vingerwijzend over zo’n cadeau.
    Maar ik win hem graag en geef hem dan door als must-read. ✌🏻

  5. Ik ben heel benieuwd naar het boek. Ook ik word moe van al die excuses om maar gewoon door te leven zoals ze nu doen: te duur, te moeilijk, te ingewikkeld. Maar ik zie gelukkig ook dat positief voorleven heel goed werkt. Ik lees graag welke scenario’s Jelmer schetst, ik kan nog wel wat positieve argumenten gebruiken <3

  6. Superbenieuwd! Ding graag mee, kan ik het zo snel mogelijk lezen en doorgeven.
    Mooi deze intro trouwens: “Volledig bevoordeeld begon aan het boek”, haha. (hier ontbreekt nog wel het woordje ‘ik’, denk ik)

  7. Het lijkt me een heel fijn boek, want (ook) ik word af en toe heen en weer geslingerd door hoop en hopeloosheid. Terwijl ik ook weet hoe belangrijk het is om hoop te houden en door te gaan met mijn inspanningen voor een groter bewustzijn voor wat er gaat gebeuren en wat we er hier en nu aan kunnen doen.

  8. Doe graag mee aan de winactie. Fijne review van het boek, je hebt mijn interesse om het boek te lezen/kopen gewekt! Ben erg benieuwd naar zijn inzichten, heb het boek in ieder geval op mijn leeslijstje gezet.

  9. Dat boek zou ik graag willen winnen. Dan heb ik gelijk nieuwe input voor alle discussies met vrienden en familie die mijn “Daantje doet duurzaam” niet altijd snappen 🙂

  10. Klinkt als een kritisch en goed onderbouwd verhaal, dat zou ik ook graag willen lezen!

  11. Ik ben heel benieuwd naar het boek! Je recentie geeft me meteen heel veel zin om er volledig in te duiken!

  12. Ik kan er veel over zeggen, maar lang verhaal kort: Ik wil het lezen! (-:

  13. Als je recessie al zo leuk is om te lezen, zal het boek van Jelmer Mommers dat zeker ook zijn. Ik maak graag kans op het boek, want ik ben ook erg benieuwd naar zijn verhaal. Als ik klaar ben met lezen, gaat het boek naar mijn vriendin omdat ik bewonder en waardeer hoe zij op haar manier ook bijdraagt aan een groenere wereld.

    Groetjes,
    Bianca

  14. Oh yes please! Ik wil dat boek graag winnen (en anders koop ik ‘m wel). Ik vond “Het bestverkochte boek ooit (met deze titel)” van zijn Correspondent-collega Sanne Blauw ook zeer interessant, en ben ook heel benieuwd of ik dit boek naast “De verborgen impact” en “Dit is een goede gids” op mijn lijstje met milieu-mustreads kan zetten na afloop.

  15. Ik doe ook graag mee met de winactie! Ben heel benieuwd naar de twee scenario’s die geschetst worden en hoe we kunnen zorgen dat we op de tweede uitkomen…

  16. Dankje voor de recensie. Ik was al heel benieuwd naar het boek. Nu wil ik het zeker gaan lezen! Ik win het boek graag én zal het zeker doorgeven.

  17. Wat een fijne en inspirerende recensie, die gaat gelijk op mijn must read lijstje!

  18. Fijne recensie, ik kijk er naar uit het boek zelf te lezen. Ik doe dan ook graag mee met jouw winactie!

  19. Ik ben zeker geïnteresseerd in het boek, maar eerlijk gezegd vooral om het door te geven aan anderen en daarmee te inspireren! Heb op het Happinez festival een presentatie van Jelmer gevolgd en vond zijn verhaal enigszins shockerend maar ook hoopvol. Als het boek net zo aanspreekt als die presentatie, dan komt het goed met de wereld 😉

  20. Natuurlijk ben ik nu heel erg benieuwd naar dit boek! En uiteraard geef ik hem daarna door (als paperback), want dat ‘moet’ wel in een tiny house 😉

  21. Wat mega leuk dat iedereen dit aan z’n omgeving wil laten lezen! Dat zíjn de rimpels, lekker in beweging!

    Precies wat ik zelf ook dacht: wie “ja, maar” durft te zeggen krijgt dit boek mee als huiswerk, zodra ik hem uit heb. :):)
    Of ik het boekje nu bij Jelmer moet aanschaffen of straks ineens win: dat boek komt hier in huis op tafel te liggen!

  22. Ik doe heel graag mee! Ben erg benieuwd geworden. Als biologe heb ik wel wat zicht op de negatieve gevolgen van klimaatverandering voor mens en natuur, maar ik ben benieuwd wat dit boek me over de andere factoren (economie/mitigerende maatregelen etc.) kan leren en waarmee ik kan helpen het verschil te gaan maken!

  23. Wat een enthousiaste recensie over zo’n verdrietig onderwerp! Het boek stond al op mijn “te lezen”-lijstje maar schuift nu nog een paar plekken door naar boven. Ben heel benieuwd en ik ding graag mee naar een e-book. Ik ben benieuwd wat voor tips en nieuwe informatie ik uit het boek zou kunnen halen.

  24. Ja, zo benieuwd naar Jelmer zijn boek!! Op het moment op ‘zoek’ naar een onderwerp voor mijn (conceptontwikkeling) thesis, in de duurzame sector, en zoveel urgenties waar ik wat mee wil, lastig kiezen.

  25. Via de podcast van De Correspondent hoorde ik al een voorproefje want Jelmer Mommers leest daarin een paar stukken voor. Ik ben heel benieuwd naar het hele boek en doe graag mee aan de winactie

  26. Lijkt mij een erg interessant boek om te lezen en daarna ook door te geven.

  27. Dit lijkt me een enorm inspirerend boek. Als welzijnswerker houd ik me bezig met gedragsverandering, met name van kinderen en ouders. Ik hoop dat het boek mij niet alleen handvatten biedt voor mezelf, maar dat ik het ook kan vertalen naar mijn doelgroep.

  28. Wat een mooie recensie,ik ben erg benieuwd naar dit nuttige en ongetwijfeld inspirerende boek.
    Ik wil het graag lezen,en daarna doorgeven aan mensen waarvan ik vind dat ze het ook moeten lezen!

  29. Ik doe graag mee met de winactie, ik lees me op het moment helemaal suf :).

  30. Ik ben ontzettend benieuwd naar dit boek, dus doe graag mee met de winactie 🙂

  31. Nét te laat om mee te doen!
    Ik ken veel van die ‘ja, maar’ mensen. Zelf ben ik soms ook zo, dat geef ik toe. Ik geloof nog altijd dat als iedereen zijn steentje zou bijdragen, hoe klein ook…

  32. Ik ben het boek aan het lezen op de e-reader. Fantastisch boek! In september geef ik les geschiedenis en actief burgerschap. Dit boek past er super bij. Ik hoop ook mensen wakker te kunnen maken. Ik woon in Vlaanderen en er zijn hier zoveel klimaatnegationisten, echt ongelooflijk! Als je wedstrijd nog doorgaat; ik zou het boek graag doorgeven aan collega’s. Bedankt voor je mooie blog, heb hier al vee opgestoken.

    1. Oh wow, dat klinkt als een waardevol vak! Actief burgerschap is volgens mij precies wat we nodig hebben. De winactie is helaas al gesloten, maar zo te horen zit het wel goed met het verspreiden van de boodschap bij jou 🙂

      1. 🙂 Ik moet zeggen dat ik net door dit vak te geven zélf een actievere burger ben geworden! Ben blij dat ik zaadjes kan planten en zelf zoveel bijleer.

Comments are closed.