Creëer een duurzame urban jungle met gratis stekjes en adoptieplanten

Aangezien het nogal twijfelachtig is in hoeverre kamerplanten uit tuincentra en (woon)warenhuizen een negatieve impact maken op het milieu, wil ik je graag een aantal alternatieven voorschotelen. Zo kunnen we alsnog met een gerust hart onze huizen vullen met veel groen!

De milieuimpact van kamerplanten uit de winkel

In een eerder artikel probeerde ik te achterhalen waar onze kamerplanten precies vandaan komen. Het blijkt allemaal niet zo doorzichtig te zijn. Een groot deel zou in Nederlandse, of in ieder geval Europese, kassen gekweekt worden van zaad of stekjes, maar er wordt ook een deel geïmporteerd. Wat de omstandigheden in de kassen zijn en of de geïmporteerde soorten in het buitenland gekweekt of uit het bos gehaald worden, blijft allemaal onduidelijk.

Wat wel duidelijk is, is dat alle planten op een zeker moment in onze kassen terecht komen en daar energie, water, voedingsstoffen en bestrijdingsmiddelen nodig hebben. De planten zullen dus sowieso in meer of mindere mate voor een milieuimpact zorgen.

Verder is het te verwachten dat een Ficus, Draceana, Dypsis areca, Polyscias, Codiaeum en Yucca een grotere milieuimpact heeft dan van stek gekweekte soorten, omdat deze vaker (deels) geïmporteerd worden.

Gelukkig zijn er een aantal andere manieren om een mooie planten te vinden of groeien. Deze zijn vaak nog goedkoper (of gratis), leuker en socialer ook.

Je eigen planten vermenigvuldigen

Waarom zouden we industriële kassen gebruiken als we zelf allemaal een kas hebben: onze huiskamer! Oké, de omstandigheden zijn ongetwijfeld minder ideaal dan in een echte kas, maar het kost ons alleen een beetje extra water. Als de planten in onze kamers kunnen overleven, kunnen we ze ook zelf kweken.

Sommige planten vormen tijdens de groei vanzelf scheuten of sprieten waaruit een nieuwe plant ontstaat. Anderen groeien in een kluitje en kun je in het geheel uit elkaar scheuren, zodat elk deel verder uit kan groeien. En weer anderen maken luchtwortels waardoor je de stengel kan afbreken en opnieuw in de grond kan zetten. Google per plant hoe en wanneer je deze het beste kan vermenigvuldigen.

Het leuke van stekken is dat je eigenhandig nieuw leven kan creëren. Het kost vrijwel niets en levert nieuwe sfeermakers – en potentiële nieuwe cadeautjes – op. Planten die te groot geworden zijn, kun je in het klein verder laten groeien en de rest uitdelen. Mijn hart brak toen ik las dat iemand haar Monstera had weggegooid, omdat hij te groot was geworden, want hij is heel makkelijk te stekken én enorm populair. Ze had wel tien mensen gelukkig kunnen maken en hen tientallen euro’s kunnen besparen. Ik ga ook eens kijken of ik planten die er niet meer zo fris uitzien met stekken weer wat nieuw leven in kan blazen.

Je kan het stekken zo gek maken als je wil, met speciale messen en potgrond bijvoorbeeld. Als je het voor het eerst probeert, kun je eens kijken naar een van je huidige planten die te groot wordt voor zijn pot. Misschien kun je deze wel splitsen. Anders kun je het beste beginnen met een makkelijke plant, want die zijn over het algemeen ook het makkelijkst te stekken. Neem maar van mij aan dat als je moestuin jaarlijks niet meer dan twee oranje tomaatjes en een paar stengels bosui opleveren, je alsnog prima in staat bent om een graslelie te stekken.




Voorbeelden van makkelijk te stekken planten:

Graslelie
Peperomia
Sanseveria
Begonia
Saxifraga
Pannenkoekplant (Pilea)
Kindje-op-moeders-schoot
Kaaps viooltje

Naast de ‘klassieke’ stekplanten kun je ook de populaire Monstera(gatenplant), pannenkoekplant en – persoonlijk favoriet – de bananenplant stekken. Maar ook varens, hangplanten, vetplanten, cactussen, Zamioculas en ja hoor, blijkbaar kun je ook gewoon Ficus, Draceana, Polyscias, Codiaeum en zelfs Yucca stekken. Die laatsten zijn misschien niet voor de beginner, maar het kan dus wel. Ben je wel al een echte stekheld, zoek dan eens op ‘marcotteren’ om zelfs je eigen bomen te maken!

Ondanks dat palmen niet te stekken blijken, kun je veel dunne sprieten die vaak bij elkaar in een pot staan wel loshalen, zodat ze veel groter kunnen worden. Zelf uit zaad kweken kan ook nog.

Veel buitenplanten zijn overigens ook eenvoudig te vermeerderen. Denk hierbij bijvoorbeeld aan allerlei kruiden, buxus, klimop, aardbeienplantjes, canna, bamboe of hortensia’s. Ook hier verschilt het per plant of je ze het beste af kunt knippen, uit elkaar kan scheuren of op een andere manier kunt stekken.

Lees meer over stekken in Kamerplanten stekken doe je zo.

Stekjes ruilen, geven en krijgen

Behalve je eigen planten vermenigvuldigen en eventueel uit te delen, kun je ook stekjes van andere planten verzamelen door ze aan anderen te vragen. Durf te vragen als je wat leuks ziet en veroorzaak een heuse ruilcultuur! Steel een stukje plant van kantoor of neem juist een stekje van huis mee naar je werk. Wie niet genoeg motivatie, ruimte of talent heeft om zelf te stekken, kan ook aan plantjes komen door stekjes cadeau te vragen van iemand met groenere vingers.

Ben je op zoek naar een specifieke plant of ken je weinig plantenliefhebbers? Kijk dan eens op Facebook. In groepen zoals Planten- en Stekjesruil, het plantenasiel en het groene weeshuis worden regelmatig stekjes aangeboden en gevraagd. Vooral die eerste groep is echt hysterisch actief!

Adopteer een weesplant

Naast stekjes worden op de genoemde Facebookpagina’s ook vaak volwassen planten aangeboden. Vaak willen de eigenaren in verband met een verhuizing of ruimtegebrek van de planten af en worden ze – gelukkig! – aangeboden in plaats van weggedaan. Wist ik dit maar vóórdat ik mijn portemonnee leeg kieperde bij het tuincentrum!

Soms worden planten wel zomaar bij het grofvuil gezet. Deze worden wel eens ‘gered’ door een voorbijganger en als die hem zelf niet wil houden alsnog via Facebook aangeboden. Als je op zoek bent naar een grote kamerplant kan het wel eens lonen om een rondje door de wijk te fietsen op de dag dat het grofvuil opgehaald wordt.

De pagina’s worden ook veel gebruikt om verzorgingstips uit te wisselen en dat is heel mooi, want zo blijven de planten langer goed en belanden er minder in de prullenbak.

Een palm huren

Deze optie kende je vast nog niet: een palm huren! Wil je echt héél graag een echte palm, baal je ervan dat hij niet te stekken is en kun je een beetje klimaatontwrichting door transport daarvoor wel door de vingers zien? Special Trees verhuurt palmbomen aan beachclubs en heeft jou nodig om de bomen van de zilte zeelucht te laten herstellen.

Je hebt wel een flinke zak met geld en een grote tuin nodig, want je koopt een boom voor 195 tot 495 euro. Maar het is ook een soort investering, want als je goed voor de palm hebt gezorgd, kun je de boom met 5% rente terug verkopen. Growfunding, noemen ze dat.

Toch planten in de winkel kopen?

Ik hoop eigenlijk dat ik je nu genoeg inspiratie heb gegeven om te beseffen dat je voor een kamerplant nooit meer in de winkel hoeft te zijn, maar kun je niet snel genoeg stekken om alle verjaardagen bij te houden of is een poging tot stekken mislukt en wil je toch een plantje kopen, let dan op een aantal dingen.

Vermijd in ieder geval de Ficus, Draceana, Dypsis areca, Polyscias, Codiaeum of Yucca vanwege de mogelijk grotere milieuimpact. Kies bij voorkeur voor planten waarvan je zeker weet dat ze in Nederland gekweekt zijn. Ik weet niet precies wat de regels zijn voor de labels, maar ik weet wel dat Deense of Nieuw-Zeelandse kaas verkocht mag worden met een ‘NL’-vermelding, zodra de kaas in Nederland verpakt wordt. Aangezien geïmporteerde planten via Nederlandse kassen verhandeld worden, zegt dat ‘Made in Holland’-label van de planten van de Ikea misschien ook niet zoveel. Baseer je keuze daarom liever op de plantensoort.

Overweeg om mini-plantjes te kopen. Deze kosten minder aan ruimte, energie, water en transport en hebben daardoor iets minder impact gehad op het milieu. De mini-plantjes zijn vaak soorten die enorm snel groeien, dus met een beetje geduld heb je alsnog een grotere variant in huis.

Heb jij al een (urban) jungle in huis? Laat je kleine appartementje midden in de stad je er in ieder geval niet van weerhouden. Er is altijd plek voor groen! Check dit filmpje van de urban jungle van Summer Rayne Oakes.


Video van Apartment Therapy