Films en series over (teveel) spullen en ontspullen

In deze vier films en series gaan we op zoek naar waarom we spullen bewaren en zien we hoe het uit de hand kan lopen wanneer je teveel spullen hebt. Vervolgens slaan we uiteraard ook aan het opruimen.

Terwijl we als wereldbevolking alsmaar meer spullen produceren, consumeren en afdanken, winnen minimalisten aan aanhangers. We willen méér spullen en we willen minder spullen. We willen verzamelen, onszelf belonen of onze status vergroten. We willen meer tijd, geld en ruimte voor niet-materiële dingen die er echt toe doen.

In de volgende vier films en series zien we hoe een overschot aan spullen kan leiden tot de vraag waarom we eigenlijk zoveel bewaren of hoe we na een tijd van doorgeschoten consumptie terug kunnen naar een balans waar we wél gelukkig mee zijn.

Bewaren

Voor Bewaren gaat filmmaker Digna Sinke in gesprek met haar moeder en andere verzamelaars én met minimalisten die uit een enkele tas leven. Zelf is ze ook een verzamelaar, want spullen zijn leuk, mooi, nuttig en dragen herinneringen met zich mee. Maar nu opruimen de trend is, vraagt ze zich af waarom ze eigenlijk bewaart. Zal ze zelf ook gaan opruimen? Of hebben we toch stoffelijke spullen nodig om herinneringen te kunnen blijven ophalen?

Bewaren kijk je via de VPRO.

Foto VPRO / Digna Sinke

Overal spullen

Overal spullen is een 2Doc-documentaire van Judith de Leeuw. Deze kunstenaar besluit al haar spullen te gaan tellen, met stickers en lijstjes. Dat blijken er toch wel erg veel. Ze doet ontdekkingen die niet heel verrassend zijn, namelijk dat teveel spullen óns gaan bezitten in plaats van andersom en dat de behoefte aan spullen van buitenaf gecreëerd wordt. Daarbij gebruikt ze dan wel weer de nodige droge zelfspot en blijft ze zichzelf continu vragen stellen. Zowel dapper als schrijnend is wanneer ze al haar eigen spullen uitstalt in een hal en ze deze door vreemden laat bekijken en beoordelen.

Overal spullen kijk je via 2Doc.

Still uit Overal spullen

Consumed

Daar waar de filmmakers van de documentaires hierboven nog op zoek waren naar wat hun houding tegenover hun spullen precies is, zitten de gezinnen uit Consumed al zo diep in de problemen dat ze hulp nodig hebben. Onder tamelijk directe begeleiding van Jill Pollack wordt hun hele huis wordt leeggehaald en ze mogen een kleine hoeveelheid spullen uitzoeken om een gedurende twee weken mee te leven. Zo kunnen ze ervaren hoe hun leven verandert met veel minder spullen. Uiteraard komen er allerlei andere problemen boven gedreven waar Jill ze over ondervraagt in de hoop dat er iets in hun mindset zal veranderen. Uiteindelijk mogen ze beslissen welke spullen ze opnieuw in huis halen en welke niet.

Bij elke aflevering vraag je je af hoe het in hemelsnaam ooit zo uit de hand heeft kunnen lopen en ik hoop maar dat ze hun nieuwe leven in stand weten te houden. Wat ik mis in de serie is de vraag wat ze nou eigenlijk aan spullen gemist hebben tijdens die twee weken en hoe al die spullen überhaupt zo belangrijk kunnen zijn als je ze al jaren niet meer gezien, laat staan gebruikt hebt. Voor sommige gezinnen lijkt het proces de ogen wel geopend te hebben, maar andere gezinnen lijken beter nog even aan te kunnen kloppen bij een psycholoog.

Consumed kijk je op Netflix. Als je trouwens denk dat dit erg is, zoek dan nog even naar de serie Hoaders.

Tidying up with Marie Kondo

Net als in Consumed worden in Tidying up with Marie Kondo gezinnen geholpen met hun overvolle huizen. Marie Kondo is de Japanse opruimgoeroe die je vast wel kent van haar spark joy en haar boeken. Ze helpt – in tegenstelling tot Jill Pollack – op extreem zachtaardig wijze de gezinnen om hun eigen spullen aan te pakken en meer rust te creëren in huis. Het resultaat is altijd nog niet zoals ik het zelf zou doen, maar ik vermoed dat deze aanpak op termijn wel werkt, omdat ze het allemaal zelf hebben moeten doen. Van de andere kant laat ze de emotionele grondslag voor alle ellende volledig aan haar voorbij gaan, dus ik weet niet of dit ook de beste manier is voor de meer ontspoordere gezinnen zoals we in Consumed zien.

Vanwege de praktische tips en het steeds verder zichtbare verschil dat haar aanpak teweegbrengt, leren de deelnemers er echt van en krijg ik zelf ook zin om mee te doen. In het boek zorgde het nog voor wat gegniffel als Marie Kondo op haar knieën een huis begroet, in de serie blijkt het ook nog eens echt te helpen ook voor mensen die nóóit stil staan bij het huis waar ze in leven. Misschien moet ik Kondo toch nog wat serieuzer nemen. Ik ben alvast begonnen met het rollen van handdoeken en vouwen van shirts.

Tidying up with Marie Kondo kijk je op Netflix.

Meer lezen en kijken over spullen? Kijk ook deze vier series over de impact van spullen en onze relatie daarmee of lees deze vier boeken over minimalisme en ontspullen.

Dit denken jullie ervan

Comments are closed.